DROMCA: January 2015

Stilolapsi që qet kryet prej harkut të qelqtë te sporteli i bankës i përngjet të burgosunit me kambë të lidhuna. Nuk e mbaj mend kur u ba modë kjo gja, por çuditem pse stilolapsat e nji banke janë ma të randësishme se paret që vidhen pa teklif prej saj.

Sa dal në rrugë, disa piramida plastike të lidhuna me zinxhirë, qyqojnë bri bordurës. Vendet e parkingut ruhen me piramida të lidhuna... Hej, si s’e paskam vue re ma parë këtë risi!

Vrikthi më ther kujtesën imazhi i dikurshëm piramidave në kufi, bri të cilave u shpuen prej plumbave qindra njerëz që andrruen botën e lirë apo u lidhën me pranga për me u kalbë ndër burgjet e komunizmit... Tue tjerrë ndër tezgjahet e ngjarjeve të lidhuna me zinxhirë (plastikë apo të çeliktë), padashas kuptoj se tashma folja “me lidhë” ka hy në fjalorin e shqiptarëve ma furishëm se kurrë... “me lidhë dritat kur t’i presin”, “me lidhë internetin”, “me lidhë kontratën”, “me lidhë marrëveshjen”, “me lidhë miqësi FB-iste”..., me lidhë, me lidhë...

Përdorimet e dikurshme të foljes “me lidhë” erdhën tue iu përshtatë zhumhurit qytetas e prej kuptimit ma parësor “me lidhë qenin”, kjo folje, aq e thjeshtë në dukje, erdhi e u ba strumbullari i fjalorit të përditshëm. Sfilitja për mbijetesë i bani njerëzit “me u lidhë për bukën e gojës” e kërkujt nuk i bjen ma ndër mend për përdorimet frazeologjike të saj, të cilat i hasim shpesh në folklor:

“Shtatë shaljanë kanë ra në Shtoj,

kanë lidhë besën shoqi- shojt”.

Mjerisht asht harrue krejt shprehja “me lidhë besën” se punët zgjidhen me zarfe të fryeme, që i rregullojnë punët sa hap e mbyll sytë.

Apo te vargjet: “M’ka lidhë nana nji herë në djep,

e s’ma ka lidhë as krajl as mbret”.

Eh, sot nuk bahet ma fjalë me e përbuzë “lidhjen” që mundet me të imponue nji shef, sado i vogël qoftë, mjafton që nuk të rrezikohet vendi i punës.

Apo shprehja “burrat lidhen prej fjale e lisat prej rraje”... si kuptohet sot? Sot askush nuk lidhet ma prej fjale, por prej interesit...

E ky rrugëtim i foljes “ me lidhë” shkon deri te lirikat e Jugut që të shkundin nga ndjesitë e brishta:

“Lidhe qenin ti moj qëne,

lidhe për kokë të sat’ëme”.

Megjithëse ka shumë egërsi në shprehjen e dashurisë, prap asht ma bindëse se “lidhjet e dashnive virtuale” që stisen mes ekraneve të ftohta, tue mohue ndjesinë e prekjes reale.

Me vazhdue zhbirilimin, kam frikë se rrugëtimi i “me lidhë” ka me hy ndër do shtigje, që zor se mundesh me ua gjetë fundin...

I ndij hapat që shkapeten gjithnji e ma fort mbi bordurë, ku prore eci, ndoshta për me iu shmangë klithjes së duerve të lidhuna për mbijetësë, që shtrihen si rranjë grami përkah unë... Qielli i kryqëzuem prej telash që përshkojnë dritare, ballkone, tarraca, fate njerëzish që varen bash prej këtyne lidhjeve, shpupurishet prej flatrimit të grizhlës, që ndalen me pushue mbi parmakun e nji shkalle të prarueme prej brymës...

Rozafa Shpuza

(janar 2015)