Portat e oborreve të tyre ishin pothuajse përballë njëra-tjetrës, ndërsa muret e gurta ngriheshin aq sa s’të lejonin të shihje se ç’ndodhte përtej tyre. Ashtu të heshtur, me gurët gri me forma të rrumbullakosura e të dekoruar hijshëm nga myshqet, ato ndanin të bindura pemët frutore, puset, jerevitë, të fshehtat e njerëzve, që s’mbahej mend që kur jetonin ndër ato shtëpi.
Mjaftonte t’i bije nja tri herë rezes dhe që nga dritarja e shtëpisë së vjetër tërhiqej një tel e dera hapej me kërcitjen karakteristike të menteshave të ndryshkura e drurit të rënduar nga koha. Këtë marifet e dinin veç ata që jetonin në atë rrugicë, prandaj fëmijët e kishin të lehtë të merreshin vesh mes tyre kur donin të mblidheshin për të luajtur. Aty ata ndiheshin zotër edhe kur vraponin pas topit, edhe kur luanin me konop, edhe kur fshiheshin pas dyerve në lojën kukafshehti.
Sa ishin të vogla, ato s’e kuptonin sa shumë ndryshonin nga njëra-tjetra. Jeta për to ishte aq e thjeshtë dhe ato ndiheshin të lumtura në miqësinë e tyre, pavarësisht mërive fëminore. Por, siç ndërrohen gjethet nga huqet e vjeshtë, ashtu u rrokullisën edhe jetët e vajzave në vorbullën e viteve. Tani ato frekuentonin shkolla të ndryshme, rrallë shkëmbenin libra, rrallë dilnin bashkë për ndonjë kafe apo xhiro në pjacë, rrallë hapeshin grilat e njërës shtëpi kur dëgjoheshin fishkëllima çapkëne në rrugicë, kurse grilat përballë e kishin shpesh atë privilegj.
Qyteti i tyre po kalonte një cak të papërcaktuar. Koha që po trokiste konceptohej shumëformëshe prej secilit e askush s’dinte ku fillonte e reja e ku mbaronte e vjetra. Kështu, rrugicat e qeta e humbën intimitetin. Shumë bashkëmoshatarë të tyre morën rrugët e botës, duke lënë pas prindër të përlotur e të malluar, të dashur të zhgënjyer e zemërthyer; lanë pas një jetë për të marrë ca anije mjerane e ca trena shpresëvakët drejt një ëndrre të shumëdëshiruar, por krejt të mjegullt.
Muret e gurta u përçudnuan nga ca afishe të çuditshme, që zbardheshin sikletshëm nga shirat e shpeshta që binin në atë qytet, për t’u zëvendësuar nga të reja me gjithfarë fytyrash e shprehjesh. Njerëzit nxitonin, dyert mbylleshin herët në mbrëmje, radiot kakarisnin veç muzikë të huaj, shtëpitë e mbetura bosh filluan të merreshin me qira nga organizata bamirësie, që mbinë si myshqet në muret e gurta. Pleqtë ankoheshin për zhurmat e diskove të natës e boritë e makinave, që ecnin me shpejtësi marramendëse. Askush s'e dinte ku po rendte ky qytet e në ç’qorrsokak ishin futur banorët e tij, që rendin pas asgjësë për të arritur gjithçka.
Miket e fëminisë do t’i përjetonin krejt ndryshe këta monologë të qytetit të vjetër. Dilemat, psherëtimat, studimet, dashuritë, stinët tekanjoze, që shpesh ia zinin vendin njëra-tjetrës, do të bënin që vajzat të ndaheshin për t’u takuar pas shumë vjetësh, kur qyteti i ishte përshtatur me vështirësi modës së re.
Vajza e grilave që kishin privilegjin të hapeshin më shpesh s’ishte larguar asnjëherë nga ai qytet i vjetër, ndërsa tjetra vinte nga një vend i largët e i ftohtë përtej oqeanit. Kafen e kishin lënë ta pinin në një lokal që kishte nxjerrë tavolinat në rrugë e që frekuentohej nga studentët e universitetit aty afër lagjes së tyre. Kishin shumë kohë pa u parë e ftohtësia e viteve e kishte mundur atë naivitetin e dikurshëm fëminor.
Rrëfimet e tyre shpesh ndërthureshin në hapësirën mes dy filxhanëve të kafesë, duke krijuar një atmosferë të mbushur me kujtime, që ishin ruajtur e përjetuar aq ndryshe nga secila në varësi të stinëve të krisura që kishin pushtuar indiferente qytetin e tyre. Tashmë dukej sikur gjithçka kishte shkuar në vendin e vet e ato ndienin nostalgji edhe për vogëlsirat, edhe për ato kokrrat e lëmuara ngjyrëkafe të gështenjave të egra të parkut, me të cilat luanin shpesh një lojë që e dinin veç ato.
Vajza e grilave të mbyllura kishte pamje të akullt e sy të turbullt. Mundohej të tregonte se vendi ku jetonte ishte një mrekulli, por në zërin e saj mund të dallohej lehtë trishtimi për fasadat shumëngjyrëshe, që asaj s’i kishin dhënë lumturinë e kërkuar. E gjithë ligjërata e saj i ngjante një konkurrimi të dështuar për t’i treguar mikes së saj se ku kishte arritur ajo gjatë atyre viteve, paçka se dikur fishkëllimat çapkëne s’ishin për të. Ndërsa ajo vazhdonte të rrëfente, pranë tavolinës u afrua një burrë i shkuar në moshë. Nga pamja dukej që ishte i huaj. Ai përshëndeti me një shqipe të çalë dhe qëndroi në pritje të prezantimit që do t’i bëhej.
- Ky është bashkëshorti im, – belbëzoi ajo duke e parë miken e saj me një shikim të zbrazur, që e hutoi tjetrën, pa i lënë mundësi ta merrte vesh se ç’transmetonte. Ngaqë s’e duroi dot hutimin në sytë e mikes, ajo uli vajtueshëm sytë në filxhanin e zbrazur të kafesë e ndjeu sikur kishte çuar dëm një jetë për një konkurrencë naive grilash që tani i dukej krejt e kotë.
Tiranë, më 1 nëntor 2010
No comments:
Post a Comment